Mục đích của những lời khuyên này đối với các bậc làm cha, làm mẹ giúp con trẻ khi lớn có một đời sống có ý nghĩa và trở thành nguồn cội mang lại bình an và hạnh phúc cho cộng đồng.
Lòng từ: nền tảng đầu tiên mang lại hanh phúc và sự an lạc là lòng từ. Cha mẹ cần khuyến khích con cái thực hành lòng từ trong đời sống thường nhật, không chỉ với mọi người xung quanh mà rộng hơn cả đối với động vật, côn trùng và môi trường. Dạy cho chúng biết suy nghĩ về hạnh phúc của người khác và thực hành lòng từ mọi lúc, cả ngày lẫn đêm, con trẻ sẽ có thể mang lại bình an đến cho mọi người.
Bởi vậy phẩm chất trước hết các bậc cha mẹ nên dạy dỗ con cái là lòng từ, lòng nhân ái. Lòng từ sẽ giúp con trẻ hạnh phúc, và cũng làm cho cha mẹ hạnh phúc, khi ấy, con trẻ sẽ mang lại hạnh phúc cho người khác.
Biết hoan hỷ: nền tảng thứ hai cho hạnh phúc và an bình là dạy dỗ con cái biết hoan hỷ. Khi người khác có được những thứ tốt đẹp, ví như có ngoại hình hấp dẫn, có nhà cao rộng, có ô tô sang trọng và địa vị xã hội cao hay công việc kinh doanh, nghề nghiệp tiến triển, điều quan trọng là dạy dỗ con trẻ đức tính biết vui trước sự thành công của họ.
Thay vì cảm thấy ghanh tỵ, tức tối và mong muốn bằng mọi giá phải có được những thứ người khác đang sở hữu - một trạng thái tâm bất an tạo ra những chướng ngại cho chính con trẻ- cha mẹ nên dạy cho con cái biết vui khi chứng kiến người khác đang hạnh phúc.
Vui trước sự thành công và hạnh phúc của người khác là một trạng thái tinh thần lành mạnh và đời sống của chúng sẽ tràn đầy thăng tiến hơn là thất bại, và sự sầu khổ, chán nản, thất vọng sẽ không bao giờ có thể xâm lấn dòng tâm của con trẻ.
Đức kiên nhẫn: Nếu con cái không còn bị bực tức, hờn giận chi phối, chúng sẽ không làm những việc tổn hại bản thân, tổn hại người khác, chúng sinh khác, bao gồm cả những loài động vật và môi trường xung quanh, bởi vậy chúng không làm những việc xấu ác. Còn nếu như con trẻ có khuynh hướng dễ sân giận, tâm chúng sẽ bất an, phiền muộn và tất nhiên sẽ làm mọi người xung quanh bị ảnh hưởng.
Dạy dỗ con cái đức tính kiên nhẫn, đối với những người xung quanh mà trước hết là các thành viên trong gia đình của chính quý vị, sẽ không phải nhận sự tổn hại từ chính chúng và thay vào đó sẽ nhận được sự bình an. Nếu như trong gia đình cứ sân giận nhau, bị ảnh hưởng bởi những tư tưởng tiêu cực, con trẻ sẽ dễ làm tổn thương người khác, có thể bằng lời nói, chúng nói những lời khó nghe, hay có những hành động ngỗ nghịch…và như vậy mọi người xung quanh đương nhiên cũng sẽ có những phản ứng không vui vẻ trước những hành động của chúng.
Biết tha thứ: Tha thứ là một đức tính quan trọng, nó giúp rộng mở trái tim và tâm hồn cả người tha thứ và kẻ được tha thứ. Thay cho việc cứ khư khư ôm giữ lấy hận thù, nếu con trẻ có thể biết tha thứ cho người, chúng sẽ có bình an trong tâm và sẽ mang lại bình an trong tâm cho cả những người làm tổn thương chúng.
Cũng như vậy, nếu như không biết tha thứ, lũ trẻ sẽ tấn công trở lại những người vừa gây tổn thương, như thế không chỉ người làm tổn thương chúng cũng muốn tấn công trở lại, mà gia đình và chúng bạn của họ nữa. Nhưng với sự tha thứ cho người làm tổn hại mình, lũ trẻ biết không làm tổn hại người khác, chúng cũng không làm tổn hại bạn, những thành viên trong gia đình và bạn bè bạn nữa.
Biết nhận lỗi: Nếu con cái biết thành thật nhận lỗi ngay lập tức trước những điều sai của bản thân, thì sẽ mang lại sự bình an trong tâm chúng và trong tâm của những người vừa bị làm tổn thương. Những người đó sẽ không giữ thái độ ác cảm với con cái của quý vị, cảm giác bực tức và khó chịu giữa đôi bên sẽ không còn.
Khi biết chân thành nhận lỗi, con cái quý vị sẽ tiếp tục có được mối quan hệ tốt đẹp với những người mà chúng đã làm tổn thương. Và như vậy sự bình an sẽ lan tỏa từ người này tới người khác, và chính là con cái quý vị đang có đóng góp to lớn cho sự bình an của cộng đồng.
Biết đủ: một nền tảng khác vô cùng cần thiết với con trẻ là phát triển đức tính biết đủ. Nhiều vấn nạn xảy ra trong xã hội, trên thế giới là do bởi con người luôn không biết tự vừa lòng với chính mình và luôn bị lòng tham chi phối.
Khi người trẻ thiếu đi trạng thái tâm biết đủ, chúng sẽ rất dễ dàng tìm đến rượu, các chất gây nghiện. Ngay khi chúng bị xiềng xích của chất nghiện trói buộc, chúng không thể sống một đời sống bình thường và thậm chí bị đuổi việc, bị xã hội xa lánh. Thực sự thì các chất kích thích và gây nghiện có thể hoàn toàn phá hủy toàn bộ đời sống của người trẻ.
Biết đủ và biết tự vừa lòng sẽ giúp chúng tránh những thói quen xấu, phá hủy và làm lãng phí đời sống, ngăn cản chúng sống một đời sống lợi lạc cho người và tạo nên vô số khổ đau cho gia đình. Học cách biết buông xả những bám chấp và tham lam là điều quan trọng, cha mẹ cần dạy dỗ con cái biết đủ và biết tự hài lòng.
Đức tính tự tin. Thường thì mọi người có khuynh hướng tự hạ thấp mình, luôn bị ám ảnh bởi ý nghĩ: “Mình thật vô dụng. Mình chẳng có năng lực gì cả.” Với việc cứ luôn coi bản thân là thiếu năng lực, con trẻ trở nên dễ thất vọng và không làm được việc lợi ích cho mọi người. Với sự dũng cảm, tự tin “mình có thể làm được việc đó”, con trẻ có thể được khích lệ và thành công cả ở phương diện đời sống và thực hành Pháp.
Tự tin mang lại cho chúng sức mạnh tinh thần cần thiết để phát triển các phẩm chất, đức tính thiện lành và sự tự tin rằng chúng có thể lợi ích người và đóng góp cho sự thành công chung. Nó cũng cho phép chúng vượt qua được thử thách, từ bỏ được dòng tâm ích kỷ. Tính tự tin đặc biệt quan trọng tại phương Tây, nơi có rất nhiều người trẻ luôn suy nghĩ rằng đời sống của mình là vô nghĩa, họ trở nên sầu khổ và thậm chí kết thúc cuộc đời bằng tự vẫn.
Là cha mẹ, quý vị cần thực hành các đức tính này để làm tấm gương cho con trẻ. Theo cách đó, con trẻ sẽ học hỏi được từ cha mẹ và sẽ phát triển các đức tính này một cách đúng đắn hơn. Nói tóm lại, trách nhiệm của cha mẹ là giáo dục con cái trở thành người tốt, không được làm bất kỳ việc tổn hại nào tới người khác và biết mang lại lợi lạc, hạnh phúc cho bản thân, cho mọi người và thế giới.
BBT Tuệ giác Phương Đông trích từ: Lama Zopa Joyful Parents, successful children, Amitabha Buddhist Center